In een wereld waar de zorgvraag steeds groter wordt, is een radicale verandering in het zorglandschap noodzakelijk. Om deze complexe transformaties succesvol te realiseren, is het essentieel dat zorgprofessionals met elkaar in gesprek gaan en op zoek gaan naar nieuwe oplossingsrichtingen. Maar hoe pak je dat aan? Rixt van der Veen begeleidt veranderingen in zorgorganisaties, en is gespecialiseerd in zowel organisatieverandering als individuele groei. Om haar theoretische kennis te verrijken en ervaring op te doen in het coachen van executives, heeft ze de opleiding 'Executive Coaching' aan de Vrije Universiteit Amsterdam gevolgd. Voor haar master thesis deed ze in het Jeroen Bosch ziekenhuis onderzoek naar hoe executive coaching van zorgprofessionals kan bijdragen aan zorgvernieuwing.

Voor mij waren mijn toekomstplannen altijd al duidelijk: ik wilde mensen helpen wanneer ze zich kwetsbaar voelden. Ik had mijn oog laten vallen op de geneeskunde. Maar helaas, ik werd uitgeloot. Gelukkig bood Gezondheidswetenschappen aan de Universiteit Maastricht een prachtig alternatief. Ik heb enorm genoten van deze opleiding en ontdekte dat ik ook aan de organisatorische kant het verschil kan maken.

Zo startte ik dan ook mijn eerste baan als organisatieadviseur bij Deloitte. Hier kon ik verschillende verandertrajecten begeleiden, voornamelijk in de zorg en non-profit sector. Na een tijdje als bestuurssecretaris in een ziekenhuis in Amsterdam gewerkt te hebben, werk ik nu alweer bijna zeven jaar in het Jeroen Bosch Ziekenhuis aan een omvangrijke organisatieverandering gericht op positieve gezondheid. We hebben deze (cultuur)verandering van onderaf vormgegeven door zorgprofessionals, managers en bestuurders te faciliteren en te coachen bij hun ideeën voor zorgvernieuwing. Dit omvat zowel het organiseren van groepsbijeenkomsten om creativiteit te stimuleren, als individuele coaching voor collega's die weerstand ervaren wanneer ze de zorg anders willen organiseren.

Leerzame periode Om mijn theoretische kennis te verdiepen en ervaring op te doen in het coachen van leidinggevenden, besloot ik de opleiding 'Executive Coaching' te volgen. Ik kan oprecht zeggen dat ik de opleiding als zeer waardevol heb ervaren. Dit kwam door de inspirerende groep collega's die elk hun eigen casussen inbrachten, waar we allemaal van konden leren. Het oefenen met coachen en het direct ontvangen van feedback was ontzettend leerzaam. De voorbeelden die we kregen, zoals de demonstratie van provocerend coachen, staan nog helder in mijn geheugen gegrift. Daarnaast hebben de intervisiebijeenkomsten me enorm veel gebracht, omdat ik telkens nieuwe handvatten kreeg om mijn eigen casussen op een andere manier aan te pakken. De opleiding heeft me ook laten inzien hoe mijn persoonlijke achtergrond van invloed is op mijn coaching. Ik ben me bewust geworden van de waarden die ik heb meegekregen vanuit mijn gezin. Ik heb geleerd hoe ik mezelf daartoe anders kan verhouden. Een oefening die me bijzonder is bijgebleven was toen we terug moesten gaan naar herinneringen uit onze jeugd. Ook de oefening waarbij we iemand voor de geest moesten halen tegen wie we eigenlijk ons hart wilden luchten, maar dat niet durfden. We moesten de naam van die persoon op een sticker schrijven en vervolgens een groepslid die sticker op laten plakken, zodat we alles konden zeggen wat we wilden zeggen. Dat was intens!

Crisismanagement en zorgvernieuwing tijdens Covid Sinds 2016 werk ik als 'netwerkleider strategie' aan de beweging naar positieve gezondheid, met als doel dat de inwoners van Den Bosch en omstreken in 2025 de hoogste waardering voor hun 'gezondheidswelzijn' geven in heel Nederland. Terwijl ik me net afvroeg wat de impact van Covid zou zijn op mijn rol en dit strategietraject, werd ik gevraagd om te helpen bij het ontwerpen en realiseren van de benodigde crisisstructuur. Mijn werk was altijd al gericht op het aanvoelen van wat er nodig was voor de volgende stap, en nu kreeg ik de kans om dat ook te doen in deze crisissituatie. Er werd een Crisis Management Team samengesteld, waarin nieuwbenoemde 'zorgvernieuwers' een belangrijke rol zouden spelen. Enkele weken later gaven de zorgvernieuwers aan dat ze behoefte hadden aan overleg. Ze werden geconfronteerd met weerstand en zochten naar duidelijkheid over wat er van hen verwacht werd. Ze wilden ook weten of hun plannen pasten binnen de visie van het ziekenhuis. Voor mij was dit een uitgelezen kans om mijn coachingopleiding aan de VU te combineren met mijn strategiewerk. Ik kreeg de mogelijkheid om het team van zorgprofessionals, in aanwezigheid van bestuurders, te begeleiden. Zo kon ik ontdekken of en hoe executive coaching kan bijdragen aan zorgvernieuwing.

Spanning tussen twee werelden Zorgprofessionals en besturen ervaren spanning tussen de twee werelden waarin zij acteren: de maakbare wereld (van planning en control en van protocollen) en de vernieuwingswereld die zich niet laat sturen. Door een leersetting te creëren waarin zij hun vraagstukken kunnen inbrengen wordt deze spanning hanteerbaar. Tegelijkertijd is de coaching bijeenkomst een broedplaats voor creatieve ideeën.